เทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology) คือ การประยุกต์ความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์ เพื่อนำมาจัดการสารสนเทศที่ต้องการ โดยอาศัยเทคโนโลยีสมัยใหม่ เช่น เทคโนโลยีด้านคอมพิวเตอร์ และเทคโนโลยีด้านเครือข่ายโทรคมนาคมและการสื่อสาร และอาศัยความรู้กระบวนการดำเนินงานสารสนเทศตั้งแต่ขั้นตอนการแสวงหา การวิเคราะห์ การจัดเก็บ ตลอดจนถึงการเผยแพร่สารสนเทศและแลกเปลี่ยนสารสนเทศ เพื่อเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพ ความถูกต้อง ความแม่นยำ และความรวดเร็วต่อการนำมาใช้ประโยชน์
ภัยคุกคามต่อเทคโนโลยีสารสนเทศ
เทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology : IT) เป็นเครื่องมือที่มีบทบาทสำคัญต่อการเรียนรู้ และการใช้ชีวิตประจำวัน ในปัจจุบันมีการใช้งานเทคโนโลยีสารสนเทศอยางแพร่หลายด้วยประโยชน์ที่หลากหลายในการเข้าถึงข้อมูล ผู้ใช้งานต้องตระหนักถึง ความปลอดภัยของเทคโนโลยีสารสนเทศ คือ นโยบาย ขั้นตอนการปฏิบัติ และมาตรการทางเทคนิคที่นำมาใช้ป้องกันการใช้งานจากบุคคลภายนอก การเปลี่ยนแปลง การขโมย หรือ การทำความเสียหายต่อเทคโนโลยีสารสนเทศ
จรรยาบรรณในการใช้งานเทคโนโลยีสารสนเทศ
จริยธรรม คือ หลักประพฤติปฏิบัติที่ถูกต้องเหมาะสมกับการทำหน้าที่ของบุคคล เพื่อใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติตนอย่างสมบูรณ์และสอดคล้องกับมาตรฐานที่ดีงามอันเป็นที่ยอมรับของสังคม
จริยธรรมในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ คือ หลักศีลธรรมจรรยาที่กำหนดขึ้นเพื่อใช้เป็นแนวทางปฏิบัติ หรือ ควบคุมการใช้ระบบคอมพิวเตอร์และสารสนเทศ เมื่อพิจารณาถึงจริยธรรมเกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ จะแบ่งออกเป็น 4 ประเด็นคือ
ความเป็นส่วนตัว
ความเป็นส่วนตัวของข้อมูลและสารสนเทศ โดยทั่วไปหมายถึง สิทธิที่จะอยู่ตามลำพัง และเป็นสิทธิที่เจ้าของสามารถที่จะควบคุมข้อมูลของตนเองในการเปิดเผยให้กับผู้อื่น สิทธินี้ใช้ได้ครอบคลุมทั้งปัจเจกบุคคล กลุ่มบุคคล และองค์กร และหน่วยงานต่างๆ
ความถูกต้อง
ข้อมูลควรได้รับการตรวจสอบความถูกต้องก่อนที่จะบันทึกข้อมูลเก็บไว้รวมถึงการปรับปรุงข้อมูลให้มีความทันสมัยอยู่เสมอ นอกจากนี้ ควรให้สิทธิแก่บุคคลในการเข้าไปตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลตนเองได้
ความเป็นเจ้าของ
เป็นกรรมสิทธิ์ในการถือครองทรัพย์สิน ซึ่งอาจเป็นทรัพย์สินทั่วไปที่จับต้องได้ เช่น คอมพิวเตอร์ รถยนต์ หรืออาจเป็นทรัพย์สินทางปัญญา ที่จับต้องไม่ได้ เช่น บทเพลง โปรแกรมคอมพิวเตอร์ แต่สามารถถ่ายทอดและบันทึกลงในสื่อต่างๆ ได้ เช่น สิ่งพิมพ์ เทป ซีดีรอม เป็นต้น
การเข้าถึงข้อมูล
การเข้าใช้งานโปรแกรม หรือระบบคอมพิวเตอร์ มักจะมีการกำหนดสิทธิตามระดับของผู้ใช้งาน ทั้งนี้ เพื่อเป็นการป้องกันการเข้าไปดำเนินการต่างๆ กับข้อมูลของผู้ใช้ที่ไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง และเป็นการรักษาความลับของข้อมูล
จรรยาบรรณ คือ ประมวลความประพฤติที่ผู้ประกอบอาชีพการงานกำหนดขึ้น
จรรยาบรรณในการใช้งานเทคโนโลยีสารสนเทศมีดังนี้
1. ไม่ใช้คอมพิวเตอร์เพื่อก่ออาชญากรรมหรือละเมิดสิทธิผู้อื่น
2. ไม่ใช้คอมพิวเตอร์รบกวนการผู้อื่น
3. ไม่ทำการสอดแนม แก้ไข หรือเปิดดูไฟล์ของผู้อื่นก่อนได้รับอนุญาต
4. ไม่ใช้คอมพิวเตอร์ในการโจรกรรมข้อมูลข่าวสาร
5. ไม่ใช้คอมพิวเตอร์สร้างหลักฐานเท็จ
6. ไม่ใช้คอมพิวเตอร์ในการคัดลอกโปรแกรมที่มีลิขสิทธิ์
7. ไม่ใช้คอมพิวเตอร์ละเมิดใช้ทรัพยากรคอมพิวเตอร์โดยที่ตนเองไม่มีสิทธิ์
8. ไม่ใช้คอมพิวเตอร์เพื่อนำเอาผลงานของผู้อื่นมาเป็นของตน
9. คำนึงถึงผลของการกระทำที่จะเกิดขึ้นกับสังคม
10. ใช้คอมพิวเตอร์โดยเคารพกฎระเบียบ กติกา และมารยาท
ข้อกำหนด ข้อตกลงในการใช้แหล่งข้อมูล
สารสนเทศถูกสร้างสรรค์ขึ้นมากมายในปัจจุบัน การเข้าถึงสารสนเทศทำได้ง่ายและสะดวกจึงมีการคัดลอกหรือนำสารสนเทศที่ไม่ใช่ลิขสิทธิ์ของตนไปใช้งานโดยไม่ได้รับอนุญาต สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์ (Creative Commons หรือ CC) เป็นสัญลักษณ์ในการเผยแพร่ผลงานทั้งภาพ เสียง ข้อมูล งานศิลปะ หรือสารสนเทศต่าง ๆ ที่ง่ายต่อการถูกละเมิดลิขสิทธิ์ ให้สามารถนำ ข้อมูลหรือสารสนเทศเหล่านั้นไปใช้งานได้โดยไม่จำ เป็นต้องขออนุญาตเจ้าของผลงานอีก
Creative common มีความเกี่ยวข้องกับสิ่งต่อไปนี้
ลิขสิทธิ์ (Copyright) คือ สิทธิ์ของผู้สร้าง โดยสิทธิ์นี้จะรวมไปถึงชิ้นงาน หรือวิธีการ ซึ่งหลังจากที่มีการเผยแพร่แล้ว ลิขสิทธิ์จะตกเป็นของผู้ส้รางโดยอัติโนมัติ
สิทธิบัตร (Patent) คุ้มครอง กระบวนการในการสร้างสรรค์ผลงาน สิทธิบัตรจะต่างจากลิขสิทธิ์ที่ต้องยื่นขอจดสิทธิบัตรไปยังกรมทรัพย์สินทางปัญญา มีขั้นตอนด้านเอกสารและค่าใช้จ่ายเกิดขึ้น
ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property) ซึ่งครอบคลุม ลิขสิทธิ์ สิทธิบัตร เครื่องหมายการค้า และความลับทางการค้า
ในฐานะที่เราเป็นบุคคลที่ใช้สื่อหรือแหล่งข้อมูลต่างๆ บนอินเทอร์เน็ต เราจึงควรมีมารยาทในการใช้สื่อ หรือ แหล่งข้อมูล ดังนี้
- ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล
- ใช้ภาษาที่สุภาพและเป็นทางการในการเผยแพร่ข้อมูลบนอินเทอร์เน็ต
- เผยแพร่ข้อมูลและข่าวสารที่เป็นประโยชน์ในทางสร้างสรรค์
- ควรระบุแหล่งที่มา
- ไม่ควรเผยแพร่ข้อมูล ข่าวสาร หรือ โปรแกรมของผู้อื่นก่อนได้รับอนุญาต
- ไม่ควรเผยแพร่โปรแกรมที่นำความเสียหาย